Veluwe
De Veluwe is met zijn 100.000 hectare het grootste natuurgebied van ons land en het grootste landlaagnatuurgebied van het noordwesten van Europa. Uitgestrekte bossen, heidevelden en zandverstuivingen en de diverse attracties en accommodaties op en rondom de Veluwe maken het een populaire bestemming voor vakanties en dagtrips.
Natuur en landschap
Bepalend voor de natuur in het Veluwegebied zijn de stuwwallen in het landschap, die er door de laatste ijstijd zijn ontstaan. De zandgrond van de Veluwe is van nature erg arm en dor. Hoogteverschillen zorgen voor de nodige variatie, bijvoorbeeld doordat regenwater kan blijven staan om vennen te vormen. Door het hele gebied stromen diverse beken, die het water van de hoger gelegen gebieden afvoeren om het uiteindelijk via rivieren of de randmeren in zee terecht te komen.
In tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, heeft de natuur zoals we die nu op de Veluwe aantreffen zich vooral door mensenhand gevormd. Duizenden jaren geleden werd begonnen met de ontginning van de oorspronkelijke bossen, zodat het hout gebruikt kon worden in de bouw en op de open plekken akkers aangelegd konden worden. Toen de houtkap grotere vormen ging aannemen, ontstonden ook de eerste heidevelden. Waar heide werd afgestoken, ontstonden zandverstuivingen.
Om de ongewenste verstuiving van de Veluwe tegen te gaan, werd in de negentiende eeuw op grote schaal nieuw bos aangeplant. Een groot gedeelte van het huidige bos bestaat uit het cultuurbos dat in deze periode zijn intrede deed. Vanwege de niet bepaald vruchtbare zandgrond treffen we op de Veluwe vooral naaldbos aan.
Op de Veluwe vinden we twee nationale parken: Nationaal Park De Hoge Veluwe bij Schaarsbergen en Nationaal Park Veluwezoom boven Arnhem.
Cultuur en kernen
Naast het natuur en landschap doen ook andere zaken terugdenken aan vroeger. Kastelen en landgoederen zijn de overblijfselen van lang vervlogen tijden.
Zelf is de Veluwe maar dunbevolkt. De meeste dorpen en steden liggen aan de randen van het gebied. Aan de westzijde strekt de Veluwe zich uit tot de vroegere Zuiderzee, waar we bijvoorbeeld het vissersstadje Harderwijk en de hanzesteden Elburg en Hattem vinden. In het oosten en zuiden wordt de grens van het gebied ruwweg bepaald door de rivieren de IJssel en de Rijn. Hier vinden we steden als Apeldoorn, Arnhem en Ede, die hun opkomst ook te danken hebben aan hun strategische ligging.
De Veluwe is bekend van de jacht. Omdat de wildstand eind 19e eeuw laag was, werden delen afgerasterd om hier geïmporteerd wild uit te zetten. Dieren als het edelhert en het wilde zwijn werden opnieuw geïntroduceerd. De Veluwe was wat de jacht betreft altijd erg in trek bij de koninklijke familie. Een andere bekende naam in wildbeheer is die van Anton Kröller. Op zijn jachtterrein De Hoge Veluwe vinden we het Kröller-Müller Museum, dat is vernoemd naar zijn vrouw.
Informatie over de Veluwe
De bos- en heidegebieden van de Veluwe zijn een goede bestemming voor uw dagje uit, weekendje weg of uw vakantie. De Veluwe kent vele campings, bungalowparken en landgoederen. Voor dagtoerisme zijn verspreid over de Veluwe veel parkeerplaatsen waar u uw auto kunt achterlaten om de natuur in te trekken. VVV-kantoren en de bezoekerscentra van de nationale parken verstrekken achtergrondinformatie over het gebied en zijn een goed beginpunt voor een verkenning van de regio.